CREËREN VAN EEN VEILIGE SFEER

 

Een veilige sfeer is een basisvoorwaarde om over relaties en seksualiteit te praten. Alleen in een veilige sfeer zullen leerlingen zich prettig voelen om te praten over deze onderwerpen. Nog een reden om een veilige sfeer te creëren: zo leren zij ook om met respect en tolerantie hierover te communiceren.

Afspraken maken

Om een veilige sfeer te creëren, zijn afspraken belangrijk. Door goede afspraken voelen leerlingen zich veilig om actief deel te nemen aan de lessen. Een veilige sfeer creëer je ook door de keuze van werkvormen. Lees hierover meer bij de tips.

Verstoring van de veilige sfeer

Een veilige sfeer kan verstoord worden door een onrustige klas waarin provocerende opmerkingen worden gemaakt. Vaak maken leerlingen deze opmerkingen om zich een houding te geven voor de rest van de klas of proberen ze de aandacht van zich weg te houden. Hoe ga je daarmee om? Lees de verhalen, bekijk de video of lees de tips bij creëren van een veilige sfeer.

Tips

 

Het creëren van een veilige sfeer

Om een veilige sfeer te creëren, zijn afspraken belangrijk. Door goede afspraken voelen leerlingen zich veilig om actief deel te nemen aan de lessen. Een veilige sfeer creëer je ook door de keuze van werkvormen.

Om een veilige sfeer te creëren, zijn afspraken belangrijk. Door goede afspraken voelen leerlingen zich veilig om actief deel te nemen aan de lessen. Een veilige sfeer creëer je ook door de keuze van werkvormen.

 

 

Welke afspraken maak je?

Maak voordat je begint met Les 1 samen met de leerlingen afspraken.

Afspraken die je kan maken:

  • Luister naar elkaar.
  • Accepteer elkaars mening.
  • Veroordeel de ander niet, ook al vind je iets raar of vreemd.
  • Lach elkaar niet uit.
  • Gebruik geen grove woorden. Het is een serieus onderwerp.
  • Noem geen namen wanneer je een verhaal vertelt.
  • Alles wat tijdens de lessen besproken wordt, blijft binnen de klas.
  • Een leerling bepaalt zelf wat hij/zij wel of juist niet wil vertellen.
  • Geen enkele vraag is raar.

Let op:

  • Maak alleen afspraken die voor jou als docent reëel zijn. Wanneer leerlingen merken dat afspraken niet nageleefd worden, kan dit leiden tot onrust.
  • Hanteer de gemaakte afspraken consequent.

 

Wanneer grijp je in?

Grijp direct in wanneer leerlingen provoceren of afspraken overschrijden.

Je kan ingrijpen door:

  • De opmerking van de leerling te spiegelen.
  • De leerling apart te zetten en met deze leerling in gesprek te gaan. Stuur de leerling desnoods de klas uit.

Bij een provocerende opmerking:

  • Probeer na te gaan waarom de leerling zo reageert.
  • Vraag de leerling naar de reden waarom hij/zij zo reageert.
  • Laat je niet verleiden om mee te gaan in deze provocatie of uitdagende houding.
  • Wijs de leerling op de gemaakte afspraken.

Je kan er bij provocerend gedrag ook voor kiezen om de opmerking te negeren. Verwijs wel naar de gemaakte afspraken.

 

Hoe geef je les op een veilige manier?

  • Laat de leerling anoniem vragen stellen door briefjes in een daarvoor bestemde doos te stoppen. Met name voor leerlingen die minder assertief zijn, is dit een mogelijkheid om vragen te stellen.
  • Geef aandacht aan assertieve leerlingen maar ook aan stille leerlingen....
  • Laat de leerling anoniem vragen stellen door briefjes in een daarvoor bestemde doos te stoppen. Met name voor leerlingen die minder assertief zijn, is dit een mogelijkheid om vragen te stellen.
  • Geef aandacht aan assertieve leerlingen maar ook aan stille leerlingen. Persoonlijke aandacht voor de leerlingen werkt, zeker bij een onrustige klas.
  • Werk in kleine groepjes met leerlingen of werk apart met jongens en meisjes. Dat kan hen een veilig gevoel geven.
  • Volg de structuur van Lang Leve de Liefde. De lessenserie heeft namelijk een natuurlijke en veilige opbouw.
  • Het is handig om seksuele voorlichting pas later in het jaar te geven zodat jij de leerlingen goed kent en zij jou. Je hebt dan een band met de klas als je Lang Leve de Liefde geeft.
  • Maak afspraken met elkaar over het gebruik van woorden tijdens de lessenserie. Dit kan je doen door leerlingen woorden op het bord of op briefjes te laten schrijven. Zo weet je precies welke woorden de leerlingen gebruiken en met welke woorden sommige leerlingen problemen hebben.
  • Evalueer je lessen. Kijk kritisch naar je eigen rol of vraag aan leerlingen hoe zij de les hebben ervaren. Zo krijg je een goed beeld wat juist wel of juist niet werkt om die veilige sfeer te creëren.
  • Als docent hoef je niet het antwoord te weten op alle vragen. Het is een teken van deskundigheid als je aangeeft iets op te moeten zoeken en er later op terug te komen.

Ervaringsverhalen

“Een veilige sfeer betekent voor mij dat een leerling alles kwijt kan”
Jan

Biologiedocent Jan (59 jaar) geeft al 38 jaar seksuele voorlichting aan havo- en...

“Natuurlijk heb ik ook wel eens last gehad van schaamte”
Lex

Lex (57 jaar) heeft jarenlang seksuele voorlichting gegeven aan vmbo-leerlingen in...

“Het is niet erg verstandig om over je eigen seksleven te praten”
Carla

Biologiedocente Carla (32 jaar) geeft al dertien jaar seksuele voorlichting op het vmbo. “Ja,...

“Als een leerling die les niet aanwezig wil zijn, hoeft dat ook niet”
Vidija

Biologiedocente Vidija (42 jaar) geeft al meer dan tien jaar seksuele voorlichting op het...

“Een stukje mediawijsheid is erg belangrijk”
Frank

Frank (55 jaar) is vestigingsdirecteur en ckv-docent op een vmbo-school. Hij heeft veel...

“Leerlingen zijn nieuwsgierig naar de cultuur van klasgenoten”
Lilian

Lilian (59 jaar) is docente wiskunde en Nederlands op een vmbo-school in Amsterdam. Sinds...

Top